Eiwit­tran­sitie & Plant Based Treaty

Indiendatum: 14 feb. 2024
Antwoorddatum: 26 mrt. 2024

1. Onderschrijft het college de stellingname dat de manier waarop wij voedsel produceren en consumeren mede van invloed is op klimaatverandering en dierenwelzijn, hier en elders in de wereld? a. Zo ja, hoe vindt het college dat het in Nijmegen qua voedselbeleid gaat, expliciet in relatie tot klimaat, biodiversiteit en dierenwelzijn?
b. Zo nee, waarom niet?

Ja, het college onderschrijft deze stellingname en de gemeente verwoordt dat ook in haar beleidsplannen voor klimaatadaptatie, biodiversiteit en stadslandbouw. We streven naar meer groen en natuur in de stad, waaronder ook voedselbossen en pluktuinen. We stimuleren duurzame vormen van stadslandbouw, zowel in de stad (moestuinen), als er buiten (oogstgenotentuinen, regeneratieve landbouw, kringlooplandbouw). We gaan voedselverspilling tegen en stimuleren initiatieven die gezonde voeding beschikbaar maken voor doelgroepen, die dat moeilijk kunnen betalen (telen voor de voedselbank, Van Tuin tot Bord).

Echter heeft de gemeente meer ambities, zoals de groei van het aantal woningen faciliteren omdat veel Nijmegenaren een woning zoeken. Dat betekent dat ambities voor de ruimte die we in onze stad hebben soms met elkaar botsen, en dat we hier, op basis van de geactualiseerde Omgevingsvisie, keuzes in moeten maken.


2. Is het college bereid beleid rond de eiwittransitie te ontwikkelen en te implementeren, gekoppeld aan beleid omtrent klimaat, biodiversiteit, dierenwelzijn, vergroening, gezondheid en verduurzaming? a. Zo ja, hoe gaat het college dit doen en wanneer kan de raad hierover terugkoppeling verwachten?
b. Zo nee, waarom niet?

Het college neemt al veel aspecten van de eiwittransitie mee in de beleidsuitwerking van de duurzaamheidsdoelstellingen. We doen dit al jaren, maar de laatste paar jaar heeft dit wel meer aandacht en mogelijkheden gekregen in onze stimulering van stadslandbouw. Omdat Nijmegen nauwelijks buitengebied heeft, speelt dat stadslandbouw zich vaak af op grondgebied van onze buurgemeenten, waar we nauw mee samenwerken. Onder meer in het netwerk De Streek op Tafel. Dit wordt regelmatig met de raad gedeeld in de Stand van Zaken Stadslandbouw rapportages.
We beschouwen onze rol in deze transitie als te klein om een separate beleidsnota voor de eiwittransitie te maken. Daarnaast hebben we hier geen adviescapaciteit voor in onze gemeentelijke organisatie. In het plan van aanpak voor de Lokale Energie Strategie, dat het college in december 2023 heeft vastgesteld, is ervoor gekozen om indirecte uitstoot van CO2 als gevolg van consumptie (waaronder vlees en zuivel), zogenaamde scope 3, niet te betrekken bij het stellen en behalen van CO2-doelen, omdat we hier als lokale overheid onvoldoende invloed op kunnen uitoefenen.

3. Als het college de inhoud en doelstellingen van de Plant Based Treaty leest, deelt het college de mening van de PvdD dat de genoemde uitgangspunten van dit verdrag aansluiten bij de duurzame doelen en ambities van de gemeente Nijmegen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ja, wij delen deze mening. De Plant Based Treaty is een particulier initiatief met als doel overheden te bewegen een verdrag te sluiten over de transitie naar een plantaardig dieet. We spannen ons op onderdelen al in op deze Treaty.

Een aantal voorbeelden die dit onderbouwen:
- wij werken samen met de boerencoöperatie Oregional om de aangesloten boeren te helpen met hun transitie naar natuurinclusieve landbouw;
- wij stimuleren (basis)scholen om moestuinen aan te leggen en de kinderen het belang van verse groenten bij te brengen;
- wij stimuleren stadslandbouwproducenten in en om de stad, die vrijwel allen biologisch werken en vooral groenten telen;
- wij ondersteunen sociale ondernemingen om mensen met een smalle beurs op regelmatige basis kennis te laten maken met gezonde (vegetarische) maaltijden.
- wij voeren samen met de GGD educatieprojecten uit om kinderen het belang te laten inzien van gezond eten;
- wij stimuleren restaurants en cateraars om menu’s te maken met meer vegetarische gerechten en lokaal eten uit de streek (korte ketens);
- wij richten ons, met onze partners in Groen, gezond en in beweging, op een gezond en duurzaam voedselaanbod dichtbij onze inwoners, o.a. in onze speeltuinen.

Een deel van de activiteiten om de doelstelling te halen ligt niet binnen de bevoegdheid van de gemeente. Zo heeft de gemeente geen directe zeggenschap over de bedrijfsvoering van bijvoorbeeld supermarkten, veehouderijen en landbouwbedrijven.


4. Vindt het college dat de uitgangspunten van de Plant Based Treaty te integreren zijn in bestaand en toekomstig beleid en dat het omarmen van het verdrag dit beleid onderschrijft en in potentie bevordert? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zoals hierboven reeds aangegeven integreren we de uitgangspunten van de Plant Bases Treaty al op velerlei manieren in ons beleid. Er zijn echter ook vele uitgangspunten, waar wij als stad niet veel aan kunnen bijdragen. Deels omdat we geen buitengebied hebben, deels omdat het om (inter)nationaal beleid gaat dat wij niet kunnen aanpassen. Daarnaast is niet alle inzet van dieren in de landbouw verkeerd. Extensief gehouden dieren spelen een grote rol in de kringlooplandbouw (vaste mest) en natuurbeheer (begrazing) en biodiversiteitsherstel (ecosystemen).


5. Is het college bereid de Plant Based Treaty te omarmen en ondertekenen namens de gemeente Nijmegen? a. Zo ja, hoe gaat het college inwoners, bedrijven, lokale organisaties en andere relevante stakeholders betrekken bij- en informeren over de implementatie van de Plant Based Treaty?
b. Zo nee, waarom niet?

Wij zien meerwaarde in het ondertekenen van de Plant Based Treaty. Ondertekening van de Plant Based Treaty betekent voor ons als gemeente dat we zelf kunnen kijken waar mogelijkheden liggen om te sturen op meer plantaardig en dus duurzamer voedsel. Ondertekening is niet bindend en betekent niet dat we als gemeente alle op de website van Plant Based Treaty genoemde ‘demands’ onderschrijven. Wij treden in contact met deze organisatie om te onderzoeken op welke manier zij eventueel kunnen ondersteunen met het in kaart brengen van impactvolle stappen richting een meer plantaardig voedingspatroon. Het informeren van inwoners, bedrijven, organisaties en andere stakeholders is een mogelijke vervolgstap.