35 Wensen & beden­kingen bij ambi­tie­do­cument Ontwik­keling Stad­s­eiland 2021

Stadseiland bestaat uit 2 plangebieden, te weten het eiland Veur-Lent en de Hoge Bongerd.

Bij het ambitiedocument Ontwikkeling Stadseiland 2021 mogen politieke partijen hun wensen en bedenkingen uitspreken, die dan, indien ze gesteund worden door een meerderheid in de Raad, opgenomen worden in een brief aan het College.

De Partij voor de Dieren Nijmegen heeft de volgende wensen en bedenkingen ingebracht met betrekking tot de ambities voor de ontwikkeling van Stadseiland:

1. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat:
   1. Er niet gebouwd wordt op Veur-Lent, omdat het gebied in zijn huidige staat belangrijk is voor alle inwoners van Nijmegen, mens en dier, en
   2. Het bouwvolume dat hierdoor niet wordt gehaald elders binnen Nijmegen wordt gerealiseerd, door spreiding over de diverse planprojecten die nog in ontwikkeling zijn (dus niet beperkt tot alleen de Hoge Bongerd), zodanig dat het (financiële en bouwvolume) verlies door niet bouwen op Veur-Lent wordt geminimaliseerd.
   3. Het College het alternatieve vervangingsplan ter goedkeuring voorlegt aan de Raad.
      
      Het is hierbij van belang te weten dat het stadseiland tussen de Lentloper en de Waalbrug bij hoogwater het enige gebied in de uiterwaarden is dat niet onderloopt, waardoor het een toevluchtsoord is voor zowel zoogdieren als vogels. Door de toekomstige bebouwing bij de Stelt, Hoge Bongerd en Hof van Holland kunnen dieren bij hoog water niet meer uitwijken naar die gebieden.
2. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er niet wordt gebouwd op het oostelijk deel van het eiland, daar het hele zuidelijke deel daarvan langs de Waal Natura-2000 gebied is en de zogenaamde kolk van Van Wijk beschermde status geniet in het Gelders Natuurnetwerk en de afgelopen zomer leefgebied was voor een koppel bevers.
   Het is hierbij van belang aan te tekenen dat:
   1. De bever op de rode lijst voor bedreigde zoogdieren staat;
   2. De bever volgens de Europese Habitatrichtlijn (1992) strikt beschermd is (bijlage IV);
   3. Er voor de bever beschermde leefgebieden (Natura2000) moeten worden aangewezen (bijlage II);
   4. De bever bovendien beschermd is door de Wet Natuurbescherming;
   5. De grootste bedreigingen momenteel worden gevormd door het kleine aantal populaties en de relatief geringe omvang van deze populaties;
   6. Als de geplande bebouwing ten oosten van de Waalbrug doorgaat, de beverkolk aan 2 kanten (noordoosten en zuidwesten) wordt ingesloten door bebouwing, waardoor afbreuk wordt gedaan aan de beschermde status van de kolk en het gebied minder aantrekkelijk zal worden voor deze bevers.
      
3. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat het evenemententerrein op het westelijk deel van Veur-Lent nabij stadsbrug de Oversteek wordt geschrapt, omdat dit Natura-2000 gebied is.
4. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat reeds bestaand groen (met name bomen en struiken) zoveel mogelijk wordt behouden en reeds verdwenen groen waar mogelijk wordt hersteld/ gecompenseerd, en bouwplannen in Stadseiland daarop worden aangepast.
   
5. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat in Stadseiland het groenvolume actief wordt vergroot.
6. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat de ecologische waarde binnen heel Stadseiland wordt vergroot, zodanig dat het de biodiversiteit in dit gebied aantoonbaar ten goede komt, o.a. door het toevoegen van diverse inheemse planten.
   
7. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat langs straten, op pleinen en in perken van Stadseiland zoveel mogelijk laan- en straatbomen worden aangeplant (in duurzame groeiplaatsen en bij voorkeur zodanig dat de boomkronen van de volwassen bomen elkaar kunnen raken), om klimaatverandering te beperken en het hitte-eilandeffect in Stadseiland te verminderen.
8. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat bij alle weg- en rioolaanleg en -vernieuwingen en bij de aanleg van kabels in Stadseiland zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met (toekomstige) (her)aanplant van laan- en straatbomen.
9. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat alle nieuwbouw in Stadseiland natuurinclusief, circulair en duurzaam wordt gebouwd (lees: klimaatbestendig, circulair, met groendaken en/of -wanden, zonnepanelen, zonneboilers, warmtepompen, materialenpaspoorten en/of opslag van water).
   
10. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat bij nieuwe hogere bouw of hoogbouw in Stadseiland onderzocht wordt of verticale bossen mogelijk zijn.
    
11. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er in Stadseiland ook gebieden blijven die gewoon groen en biodivers mogen zijn zonder gebruikswaarde voor de mens.
    
12. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er een visie komt op hoe er balans zal worden bewaard tussen natuur voor biodiversiteit enerzijds en natuur voor gebruik door de mens en bebouwing anderzijds, daar dit elkaar in de praktijk vaak bijt of zelfs uitsluit, en dat deze door de Raad goed te keuren visie in de plannen wordt verwerkt.
13. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat in het Ambitiedocument de TEEB Stadstool zal worden benoemd als instrument om de voordelen en de maatschappelijke waarde van groen en water in dit gebied te berekenen en met de uitkomsten daarvan rekening te houden in de planvorming.
    TEEB (The Economics of Ecosystems and Biodiversity) is een wereldwijd initiatief uit 2007. Het wordt mogelijk gemaakt door de Verenigde Naties. De tool is erop gericht de waarde van ecosysteemdiensten en biodiversiteit te erkennen en vast te leggen. Groen en water zorgen immers voor meer gezondheid en woonplezier in de steden. Bij stedelijke ontwikkeling is er vaak onvoldoende aandacht voor dit soort voordelen. Klassiek economische voordelen krijgen dan vooral de aandacht.
14. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er in Stadseiland wordt ingezet op klimaatpositief bouwen.
    
15. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat in Stadseiland wordt ingezet op klimaatneutraliteit in 2030, gezien het wetenschappelijke feit dat Nederland 2 keer zo hard opwarmt als de rest van de wereld (en Europa ook harder opwarmt dan de rest van de wereld) en de concentratie van broeikasgassen nog steeds toeneemt.
    
16. De gemeenteraad spreekt de wens uit in Stadseiland met lichtgekleurd asfalt te werken om het hitte-eiland-effect te verminderen.
    
17. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er in Stadseiland vanaf het begin zoveel mogelijk 100% circulair wordt gebouwd.
    
18. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er in Stadseiland zoveel mogelijk wordt ingezet op all-electric bouwen en passiefhuizen.
    
19. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat in Stadseiland niet nog een hotel wordt gerealiseerd, hooguit een restaurant of café met daarboven woonmogelijkheden, omdat de behoefte aan woningen leading moet zijn bij nieuwbouwplannen.
    
20. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er geen hoogbouw komt in Stadseiland, maar dat de menselijke maat in de plannen wordt aangehouden.
    
21. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er in de Hoge Bongerd ook ruimte wordt gecreëerd voor tiny houses.
    
22. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat Veur-Lent een beschermd stadsgezicht wordt, omdat Veur-Lent een van de twee middeleeuwse kernen van het dorp Lent is en als zodanig cultuurhistorische waarde heeft, en het uniek voor Nederland is dat zo’n dijkdorp met zulke gevarieerde dijkbebouwing van cafés, villa’s, boerderijtjes en een dijkmagazijn middenin een stad te vinden is.
    
23. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er een representatief onderzoek komt met niet-sturende vragen over wel of niet bebouwing op Veur-Lent en de eventuele invulling van die bebouwing.
24. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat het participatieproces goed en naar tevredenheid van omwonenden / inwoners /ondernemers van Stadseiland wordt vormgegeven.
    
25. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat de raad nauw betrokken wordt bij het participatieproces en dat het participatietraject van Stadseiland als tweede participatieproject (net zoals de participatie bij Merleyn) door de raad wordt gevolgd.
    
26. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat we bij de spelregels voor de participatie aansluiten bij het initiatiefvoorstel ‘inwonersparticipatie’ van Marijke Synhaeve (besluitronde 8 mei 2019).
    
27. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat het plan van aanpak met betrekking tot participatie eerst langs de Raad komt, voordat de marktpartij de participatie gaat uitvoeren.
    
28. De gemeenteraad spreekt de wens uit dat er voor bouwplannen en andere veranderingen in Stadseiland voldoende draagvlak moet zijn bij omwonenden en inwoners van Nijmegen.
    
29. De gemeenteraad spreekt de bedenking uit dat er nieuwbouwplannen zijn voor op Veur-Lent.
    
30. De gemeenteraad spreekt de bedenking uit dat er een evenemententerrein is bedacht in Natura-2000 gebied.
    
31. De gemeenteraad spreekt de bedenking uit dat groen vooral in de context van gebruikswaarde voor de mens wordt gezien.
    
32. De gemeenteraad spreekt de bedenking uit dat er nieuwbouw is voorzien op het oostelijk deel van het eiland, omdat:
    1. Dit direct grenst aan Natura-2000 gebied;
    2. Dit afbreuk doet aan de beschermde status van de daar aanwezige kolk van Van Wijk (onderdeel van het Gelders Natuurnetwerk), en
    3. In de kolk de afgelopen zomer geschikt leefgebied is gevonden door een koppel bevers, die een beschermde Rode Lijst-soort zijn.
       
33. De gemeenteraad spreekt de bedenking uit dat in het Ambitiedocument en in andere documenten wordt gedaan alsof de natuur de stad in komt, terwijl feitelijk de stad de natuur ingaat. Het is dus precies andersom.
34. De gemeenteraad spreekt de bedenking uit dat schapenwol als mogelijk circulair bouwmateriaal wordt genoemd, omdat tijdens een aantal ‘levensfases van dit isolatiemateriaal’ het milieu wordt belast door landgebruik (schapen grazen buiten in de wei), vermesting en verzuring (ammoniak en methaan) en omdat niet kan worden uitgesloten dat de toegepaste wol afkomstig is van schapen waarop het zeer dieronvriendelijke mulesing is toegepast.
    
35. De gemeenteraad spreekt de bedenking uit dat bij nieuwbouw in Stadseiland aansluiting op het warmtenet van Vattenfall uitgangspunt is.