'Nijmegen wordt uitbun­diger groen met lagere maai­fre­quentie’

Gepubliceerd op 17-12-2019 19:24 | Regio

Nijmegen

NIJMEGEN – De gemeente Nijmegen gaat op wens van de gemeenteraad het groen in de stad minder vaak maaien. De bedoeling hiervan is om biodiversiteit te stimuleren. Wethouder Bert Velthuis voorspelt dat de stad hierdoor uitbundiger groen zal worden.

Biodiversiteit

De gemeenteraad vroeg in 2012 al aandacht voor biodiversiteit in de stad en voor insecten en het maaibeleid in het bijzonder. Het beleid dat daaruit voort is gekomen, is op aangeven van de gemeenteraad nu geëvalueerd. ‘Daaruit komt naar voren dat we al veel doen om de biodiversiteit in het openbaar groen te versterken’, laat de gemeente weten. ‘De helft van al het gras in de gemeente is soortenrijk en extensief beheerd. Ook houden de beheerders in de soortkeuze van bomen en struiken rekening met de waarde ervan voor dieren en kiezen ze in principe voor inheemse soorten. Maar er is ook nog duidelijk ruimte voor verbetering.’

Maaien op het mooiste moment

Een andere veel gestelde vraag is waarom er gemaaid wordt op het mooiste moment, wanneer de bermen nog vol bloeiende planten staan. ‘De aannemers worden met een bestek aangestuurd voor het hele jaar. We kunnen hen niet grootschalig aansturen met maaitijdstippen, want een jaar van tevoren is niet bekend hoe de lente en zomers eruit gaan zien. Daarom krijgen zij steeds een aantal weken, waarin zij de hele stad moeten maaien.’

Snel minder maaien

Naar aanleiding van de politieke vragen wordt nu het maaibeheer in 2020 al aangepast. Bij alle grasbermen en grasvelden, met uitzondering van gazons, wordt de frequentie van maaien verlaagd. ‘Op plekken waar we nu nog twee keer per jaar maaien, gaan we naar één. Waar we nu drie keer maaien, wordt dat twee keer, enzovoorts. We kunnen zo experimenteren hoe dat bevalt, want we weten niet of alle bewoners hier positief over zullen zijn.’

Gefaseerd en reactief maaien

Gefaseerd maaien in bermen langs wegen is niet te realiseren wegens de smalle oppervlakten, laat het college weten. ‘Maar we gaan wel kijken of we de maaidata kunnen spreiden langs een weg. Bijvoorbeeld een middenberm maaien in de voorzomer en de zijbermen in het najaar. Dan blijven er altijd grasvegetaties in bloei staan door het jaar heen en kunnen er wellicht ook grasvegetatie ongemaaid de winter ingaan.’ Reactief maaien is ook een mogelijke strategie. Daarbij wordt gekeken naar de natuur zelf. ‘Dat kan bijvoorbeeld door een indicatiesoort aan te wijzen. Wanneer die bloeit of zaad zet, dan wordt er gemaaid. In de praktijk is dat nu nog lastig, omdat de aannemers die het maaiwerk uitvoeren een vaste startdatum vragen. We gaan onderzoeken hoe we dat kunnen oplossen.’

'Moeilijk iedereen tevreden te stellen'

‘De wensen op het gebied van maaibeleid zijn aan mode onderhevig’, vindt wethouder Bert Velthuis (SP). ‘Er was een periode dat we van kort en strak hielden, en nu is er en periode waarin alles uitbundig mocht groeien. Ik vergelijk het maar met de Renaissance en de Romantiek. Het is daarbij moeilijk om iedereen tevreden te stellen. Het verschil is dat er nieuwe aandacht is gekomen voor biodiversiteit, en het maaibeleid speelt daarbij een rol. We hebben hierin geluisterd naar de wensen van de gemeenteraad. De stad wordt dus een stuk uitbundiger groen. Daarbij houden we wel de verkeersveiligheid in de gaten. Borden, palen en markeringen moeten zichtbaar blijven.’

Positieve punten

De Partij voor de Dieren hamerde de afgelopen tijd flink op biodiversiteit en het maaibeleid. De partij ziet positieve punten het vernieuwde biodiversiteitsbeleid van het college, maar ook kritiekpunten. ‘Heel positief dat niet alleen het maaibeleid is geëvalueerd, maar zelfs het hele groenbeheer’, zegt raadslid Eline Lauret. ‘Ook heel positief dat er serieuze bereidheid is te komen tot een meer ecologisch maaibeheer. Uiteraard moeten er al in een vroeg stadium bij de stedenbouwkundige inrichting keuzes worden gemaakt voor een omgeving met diversiteit in inheemse en ecologisch beheerde vegetatie. Fijn dat dat één van de aanbevelingen voor het nieuwe beleid is.

Verbeterpunten

Toch ziet de PvdD ook nog wel wat verbeterpunten. ‘Het zou fijn zijn als de gemeente de maaifrequenties ook probeert te veranderen in lopende afspraken met groenbeheerders’, vindt Lauret. ‘Desnoods tegen dezelfde oorspronkelijk afgesproken prijs. Dat kost niemand iets. Het levert ons immers meer biodiversiteit op als er minder wordt gemaaid, en dat is onbetaalbaar! Gefaseerd maaien is van levensbelang voor insecten en kan wel degelijk ook op smallere of kleinere oppervlakten. Dan maai je gewoon 7 meter wel en 3 meter niet. Bij de tweede maaibeurt doe je het dan andersom. Langs drukke wegen wordt nog geklepeld en maaisel weggezogen. Dat is een ramp voor alle dieren die tussen de kruiden leven. Ook zaden worden daarmee weggezogen. Maaien met een zogenaamde ecokop maakt daarbij weinig uit voor insecten die zich niet op de bodem bevinden. Maaien met een maaibalk, waarbij het maaisel aanvullend een dag mag blijven liggen, geeft de minste sterfte onder insecten. We vinden dat dit deel van het maaibeleid echt anders moet.'

Dion van Alem
Politiek verslaggever / RN7